Jezus' Opstanding
Het is Pasen geworden, de dag bij uitstek dat we eieren eten. Het is een voorchristelijke traditie waarmee de lente en het nieuwe begin wordt gevierd.
Eieren staan echter ook symbool voor oorsprong en kern. Het eten van eieren kan ons herinneren aan onze ware natuur, aan dat wat we in wezen zijn. Als we de eieren die we vandaag nuttigen, eten vanuit die gedachte, dan vieren we het echte Pasen; we vieren ons essentiële bestaan.
Stille Zaterdag
Aan de opstanding van Jezus gaat een stille dag vooraf. Het is een wezenlijk onderdeel van de Paastijd, een dag van contemplatie.
De meest indrukwekkende stille zaterdag maakte ik mee in de kathedraal van Salisbury.
Direct bij binnenkomst word ik geraakt: het hele middenschip, alle stoelen en banken, zijn verwijderd. Leeg, zo leeg. En de kruisvorm in de kathedraal is op de vloer uitgezet met zilveren tape met daarop honderden waxinelichtjes. Her en der staan meditatiebankjes.
Wat mooi om zo stil te staan bij de overgang van het drama op goede vrijdag naar de vreugdevolle apotheose op paaszondag .
Jezus omarmt op deze dag de duistere krachten met zijn liefde.
Volgens sommige visies zou Jezus op stille zaterdag de hel bezoeken, om daar de zielen van de verdoemden te verlossen. Het wordt de ‘harrowing of the hell’ genoemd. Zo werden de zielen die tot de komst van de Messias hun lot op die verdoemde plaats moesten afwachten, alsnog bevrijd.
Een nogal naïeve interpretatie, aldus Cynthia Bourgeault. Volgens haar omarmt Jezus op deze dag de duistere krachten met zijn liefde.
De duisternis doordringen
Het is een oude mythe: Innanna, Godin van hemel en aarde, daalt af in de onderwereld om ook de duisternis die daar heerst, onder ogen te zien en zich daarmee te verzoenen.
Jezus hoeft niet meer af te dalen om de duisternis te ontmoeten. Hij was daar al. Zijn leven heeft hem daar al gebracht. Hij kent de diepste schaduwen van de mensheid, de meest pijnlijke afsplitsingen. Hij weet dat de agressie en haat die leidde tot zijn kruisdood, uiteindelijk slechts uitingen zijn van angst, van machteloosheid en onzekerheid.
Het is onwetendheid: ‘ze weten niet wat ze doen’.
Angst maakt zo kwetsbaar dat je niet meer durft te voelen. Het gebeurt op grote en kleine schaal. Angst sluit onze poorten. We worden boos, trekken ons terug en splitsen af van onze gevoelens.
Jezus daagt ons uit om onze eigen donkerte te zien en daarin door te dringen.
Door in de duisternis door te dringen en daar in liefde te zijn, gaan we de schaduwen kennen. Jezus leeft het ons voor: hij daagt ons uit om onze eigen donkerte te zien en deze te onderzoeken. Niet omdat zij opgelost moet worden, maar om ze te kennen voor wat ze is en ze te accepteren.
Alles van ons wil gekend worden, alles is de moeite van een liefdevolle ontmoeting waard.
Paaszondag
En dan is het de ochtend na de sabbat. Het is nog vroeg als drie vrouwen, drie Maria’s, Maria Magdalena, Maria de moeder en Maria Salomé, naar het graf van Jezus gaan. Ze vragen zich af hoe ze de zware steen bij het graf zullen wegrollen.
Maria Magdalena draagt de kruik met olie, bedoeld om zijn lichaam te balsemen. Nog één keer kan ze bij hem zijn, zijn geliefde lichaam aanraken. Ze is gehaast, gespannen, ze snelt vooruit.
Aangekomen bij het graf ziet ze dat de zware steen is weggerold, het graf is leeg!
De zware steen is weggerold. Het graf is leeg.
Ze is geschokt! Waar is hij? Wie heeft hem weggehaald?
Jezus is echter nabij en ze herkent hem als hij haar naam roept: 'Maria….'
Ze snelt op hem af, ’Rabboni, Raboni….. ‘ Haar geliefde is hier, ze wil hem omarmen! Even vergeet ze dat het nu anders is.
Jezus houdt haar tegen: ‘Wacht, Maria, raak me niet aan, houd me niet vast’.
Dan ziet Maria Magdalena hem in zijn lichtlichaam; ze kan hem niet meer aanraken maar hij leeft! Ze kan hem zien.
Opstanding
Na zijn verrijzenis blijft Jezus nog veertig dagen op aarde en gedurende deze tijd verschijnt hij regelmatig aan zijn apostelen. Deze ontmoetingen met hun meester hebben grote impact op hen. Ze worden emotioneel geraakt, worden blij of onzeker, bang of vol vertrouwen. En in hun gezamenlijke meditaties, die ze zeker hebben gehouden, wordt hun verbinding met 'Het koninkrijk van God, met de ‘Andere Dimensie’, steeds groter.
Jezus is altijd op zoek geweest naar ‘de waarheid’. Als een wetenschapper die gefascineerd is door een specifiek onderzoeksgebied en steeds verder doordringt in dat wat hij wil weten, zo heeft Jezus zijn zoektocht naar de Goddelijke dimensie ondernomen en is daarin tot het uiterste gegaan.
Jezus is altijd op zoek geweest naar de waarheid.
We zagen hoe hij, als gevolg van zijn geboorte een outcast, al heel jong in de armen van zijn goddelijke vader, zijn Abba, werd gedreven. En zijn Abba omarmde hem. Het is de wisselwerking tussen de zoeker en dat wat wordt gezocht, die de zoektocht op gang brengt.
Een innerlijke strijd
Jezus was fanatiek, weigerde om concessies te doen en hij ging voor zijn diepste werkelijkheid. Voor hem was het een kwestie van leven en dood. En dat leverde regelmatig innerlijke strijd op.
Het is de strijd die meer mensen met hem delen: de strijd tussen de afstemming op ‘God’s wil’, - op die grotere, universele wil - en de wil van de persoonlijkheid die hele andere belangen kent. Het is het conflict tussen de offers die de zoektocht naar je essentie vraagt, en de drijfveren van het ego dat behoefte heeft aan erkenning en gezien worden. Het is die spanning tussen de reactie op pijn en vernedering - die ons doet vasthouden aan boosheid en wraak - en het verlangen naar die diepe verbinding met onszelf.
Het is het conflict tussen de offers die de zoektocht naar je essentie vraagt en de drijfveren van het ego.
Om de weg van ons diepste verlangen te kunnen gaan, moeten we offers brengen. We moeten het belang van het ego opgeven om onszelf te ontmoeten.
Het is geen gemakkelijke weg, maar Jezus’ leven heeft die mogelijkheid voor ons opengelegd. Als we hem werkelijk verstaan, ontdekken we hier een pad dat leidt naar onze persoonlijke transformatie.
Paasochtend
Buiten is het licht aan het worden. Ik leg mijn laatste hand aan deze, voorlopig laatste, Jezusblog. Het idee om deze blogs te schrijven ontstond in een opwelling. En eenmaal besloten moest het worden volbracht. Het bracht regelmatig innerlijke strijd én het heeft me veel voldoening gegeven.
Het was niet altijd gemakkelijk om de juiste woorden te vinden. Om de kern van zijn leringen zoals ik ze ervaar, te beschrijven in termen die passen in deze tijd. Ik ben daar vast ook maar ten dele in geslaagd.
Mijn zoektocht naar het wezen van Jezus leringen en de vertaling naar de hedendaagse praktijk vanuit mijn perspectief, is zeker niet ten einde. Deze blogs zijn wellicht slechts vingeroefeningen. Maar dit is volbracht en het resultaat stemt me tevreden en blij. Ik kan Pasen gaan vieren.
Mijn dank gaat uit naar de grote onderzoekers naar het leven van Jezus de Nazarener en Maria de Magdalener. Bruce Chilton en Cynthia Bourgeault, beiden verbonden aan een kerk, publiceerden een boek over zowel Jezus als Maria Magdalena. Neil Douglas-Klotz is voor mij van onschatbare waarde door zijn vertalingen uit het Aramees. Mijn intuïtie over de leringen van Jezus werd telkens weer bevestigd als ik vanuit het Aramees de diepere betekenis van Jezus' woorden zag. Er is ongelooflijk veel meer geschreven over deze bijzondere mensen; werk van de hierboven genoemde auteurs heb ik voor deze blogs direct gebruikt.