Literair schrijven

Het mooie van literair schrijven is de ongelooflijke vrijheid van taal en perspectief. Het ‘show, don’t tell’ dwingt om de situatie binnen te gaan, om die te ervaren, je bent weer daar, in een ontmoeting, in het bos, aan zee, in de vergadering. Het verhaal vraagt ook geen chronologische volgorde, je kunt switchen van heden naar verleden en terug en wisselen van perspectief. Er zijn verschillende vormen van literair schrijven die in elkaar kunnen overlopen.

Essay

Essayeren is zoekend schrijven en al schrijvend greep krijgen op de dingen. In een essay vormen je eigen ervaringen – gevoelens, ontdekkingen, gedachten, vragen – uitgangspunt van onderzoek. Je beschrijft je uitgangspunten en onderzoekt hoe andere auteurs over vergelijkbare onderwerpen denken en verbindt die aan je eigen gevoelens en gedachten. Een essay komt nog het dichts bij het non-fictieve schrijven. Je gaat hier zo authentiek mogelijk te werk.

Fictie of Auto-fictie

Auto-fictie is een genre in opkomst en houdt het midden tussen autobiografie en een fictief, verzonnen verhaal. Het is een vorm die zich uitermate leent voor het onderzoeken van persoonlijke ervaringen die je vervolgens beschrijft vanuit een ander perspectief of herschrijft binnen een verzonnen kader. In veel romans zijn persoonlijke ervaringen op een of andere manier verweven.

In autofictie krijgt het zelfonderzoek een nieuwe dimensie. Zo kun je als schrijver de observatie van iets pijnlijks laten vertellen vanuit de lamp die boven de tafel hangt. Je kunt personages toevoegen die er nooit waren, zoals een vriendin waarmee de hoofdpersoon nu een vertrouwelijke band krijgt. De hoofdpersoon kan een vertrouwensband krijgen met een vogel die alles weet. Er zijn zoveel mogelijkheden.

De auteur komt hierdoor verder af te staan van het persoonlijke verleden. Het is, zo ervaar ik ook zelf, een fijne manier om pijnlijke ervaringen te doorleven en te doorgronden en op een dieper niveau te verwerken.